Tahıl abluka altında – Güncel Haberler

Küresel besin krizini tetikleyen Ukrayna tahılına Rus ablukasının kaldırılmasına yönelik Türkiye’nin aldığı inisiyatifle memleketler arası gayretler devam ediyor. Pekala bu ablukanın içeriği nedir? Haritalarla, tüm dünyanın merak ettiği ablukayı tahlil ettik. Buğday krizinin derinleşmemesi ve global bir nitelik taşımaması ismine Ukrayna’daki buğday dolu depolardan nakliye için limanların açılmasına muhtaçlık var.

ÜRETİM BÖLGELERİ CEPHEYE DÖNÜŞTÜ

İhracat için yaklaşık 22 ila 25 milyon ton depolanmış tahılı hür bırakacak ve bu yazın hasadı için çok muhtaçlık duyulan alanı yaratacak olan Ukrayna limanlarını açılması için memleketler arası uğraşlar sürüyor. Lakin, işgal, buğday ekim takvimini de sekteye uğrattığı için Ukrayna’nın gelecekte ne kadar buğday üretebileceği konusunda kaygılar kelam konusu. Bu yıl hasadın 2021’dekinden üçte bir oranında daha düşük olması bekleniyor. Savaş sebebiyle iş gücü külfeti devam ediyor ve ülkenin yarısında ekim sağlansa bile buğdayın mayın tehlikesi yüzünden hasat edilemeyeceği düşünülüyor. Haritadan da anlaşılacağı üzere Ukrayna tahılının ana üretim noktaları ülkenin güneyi, güney doğusu ve doğu bölgeleri. Bu bölgelerin tamamında ya sıcak çatışma ya da Rus askeri ablukası sürüyor. İşgal ve abluka tehdidi altındaki Ukrayna tahılı, limanlara yönelik baskıyla birleşince, global besin krizini tetikleyecek bir kriz meydana geldi.

YENİ HASAT İÇİN DEPOLAR BOŞALTILMALI

Rus işgaline kadar Karadeniz bölgesi, Kuzey Amerika ve Batı Avrupa’nın dev global besin arzı ile rekabet edebiliyordu. Rusya ve Ukrayna, dünya buğday ticaretinin yaklaşık yüzde 30’unu, ayçiçek yağının yüzde 75’ini ve çoğunlukla hayvan yemi olarak kullanılan mısırın yüzde 20’sini oluşturuyordu. Öte yandan işgalden bu yana süren Karadeniz’deki Rus ablukası, Ukrayna’nın dev buğday depolarının son hasattan bu yana hala dolu olduğu manasına da geliyor. Ülkenin bir sonraki hasadı depolayabilmesi için ihracatın tekrar başlaması gerekiyor. Nakliye gemilerini sigortalayan şirketlerin bölgenin riskinden ötürü fiyatlarını artırması; Rusya’nın kendi limanlarından gerçekleştirdiği ihracatın maliyetini hayli yükseltti. Ukrayna ise ihracatının bir kısmını demiryolu üzerinden komşu ülkeler ile yapmaya başladı, lakin bu ölçü, deniz yoluyla gönderdiklerinin yalnızca %15’ine tekabül ediyor.

KUZEY AFRİKA VE ORTADOĞU’YU VURDU

Karadeniz’den İstanbul Boğazı’na, oradan da Akdeniz’e çıkan yol o kadar elverişliydi ki, Ukrayna ve Rusya’dan gelen buğday, ekmeğin ucuz ve temel besin olduğu Orta Doğu ve Kuzey Afrika için hayati bir ehemmiyet taşıyordu. Kuzey Afrika ve Orta Doğu’daki kimi ülkeler, 2016 ve 2021 yılları ortasında ortalama olarak buğdaylarının yüzde 30’dan fazlasını Rusya ve Ukrayna’dan limanlardan aldı. Öbür bir bölgeden yapılacak buğday ithalatı ise hem vakit hem de maddi açıdan bölge ülkeler için daha zorlayıcı bir seçenek. Başka yandan Hindistan örneğinde olduğu üzere alternatif tedarikçiler, iklim krizinden etkilendikleri için ihracatı kısabilir. Global buğday kıtlığı şu ana dek sıkıntı da olsa önlendi. En riskli durumdaki ülkelerin başında gelen Mısır, işgalin çabucak akabinde alternatif arayışına girdi. Kahire idaresine Fransa, Rusya ve Bulgaristan’dan gerçekleştirdiği buğday ithali; savaştan evvelki hesaplamalara nazaran yüzde 50 daha değerliye patlamıştı.

Afrika’dan Odessa çağrısı

Afrika Birliği (AfB) Devir Lideri Macky Sall, Ukrayna-Rusya savaşının Afrika’da önemli tesirleri olduğuna dikkati çekerek, “Hububat üretilmezse, Afrika kıtasını istikrarsızlaştırabilecek çok önemli bir kıtlıkla karşı karşıya kalacağız” dedi. Birebir vakitte Senegal Cumhurbaşkanı da olan Sall, France 24 kanalı ve RFI radyosuna Fransa’nın başşehri Paris’te özel bir mülakat verdi. Geçen hafta gerçekleştirdiği Rusya ziyaretine ait konuşan Sall, AfB Periyot Lideri olarak, Afrika’nın Ukrayna-Rusya savaşı nedeniyle yaşadığı tahıl ve gübre düşüncesini aktarmak için Rusya Devlet Lideri Vladimir Putin’le görüştüğünü belirtti. Sall, Putin’den Odessa limanı vasıtasıyla Ukrayna’daki tahılın özgür bırakılması ve savaşın sonlandırılması davetinde bulunduğunu kaydetti.

Yorum yapın Yanıtı iptal et