Filler için şehrin birçok yerinde ahırlar inşa edildi. İşte onlardan biri de Yıldız Teknik Üniversitesi (YTÜ) Davutpaşa kampüsü içinde. Bakımsız halde olan 15. yüzyılda ahır olarak kullanılan tarihi yapı restore edilecek ve öğrenci kantini ile okuma salonu olarak kullanılacak.
Restorasyona başlanıyor
YTÜ Mimarlık Fakültesi Mimarlık Bölüm ve Restorasyon Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Can Şakir Binan, restorasyona en kısa sürede başlanacağını belirterek, yapının üstünde bir kazı çalışmasıyla ne olduğu, tarihlemesi, harç ve veri analizlerini belirleyeceklerini söyledi. Binan, “Yapıyı, öğrencilerin kullanacağı bir okuma alanı, kış bahçesi, öğrenci kantini yapabiliriz. Yapılacak alanın bu tarihi yapıyı bozmayacak bir işlevde olması gerekiyor” dedi. Harap durumdaki yapı ile ilgili bilgi verdi:
“Bazı kaynaklarda fil ahırı olarak geçiyor. Ordunun Rumeli seferlerinde toplandığı bir alan var, bu alan dışında Otağı Hümayun, Mehmet Paşa Köşkü ve Sancak Köşkü gibi yapılar var. 1. Murat’a fil hediye edildiğini ve çeşitli seferlerde kullanıldığını ve bunun için Topkapı Sarayı’nda bazı düzenlemeler yapıldığını biliyoruz ama ateşli silah kullanımı sonrasında orduda fil kullanımının etkin olmadığı anlaşıldı. Filler ateşten korkup kaçınca orduya zarar vermeye başladılar. Filleri daha sonrasında sadece eşya taşımak için kullandılar.”
Arkeolog Ömer Faruk Yavaşçay ise “Türkiye’de de en çok tarihi yapının bulunduğu üniversite burası, tam 16 eser var. Bu eserlerimize sahip çıkmamız gerekiyor” dedi.
Yıldız Teknik Davutpaşa kampüsünde şimdilerde harabeye dönen fil ahırının restorasyonu öncesi kazı çalışması yapılacak ve yapı ile ilgili tüm bilgiler tarihlendirilecek.
İSTANBUL’UN FİL TARİHİ
Timurlenk’in 1402 Ankara Savaşı’ndaki başarısında başrol oynayan filler, bu tarihten sonra Osmanlıların da savaş ve yük için tercih ettiği hayvanlar arasına girdi. İstanbul’un fethinden yıllar sonra Yavuz Sultan Selim’in İstanbul’a getirttiği filler için şehrin birçok yerinde ahırlar yapıldı. Anadolu yakasından getirilen fillerin Rumeli’ye geçişlerini kolaylaştırmak için Alibeyköy deresi üzerine Fil Köprüsü yapıldı. Köprü yıkıldı yerine 1932’de Silahtarağa Köprüsü inşa edildi. Termik santral çalışanlarının Eyüp’e ulaşımını sağlayan köprünün mühendisliğini Naşit Arıkan üstlendi. Silahtarağa Termik Santrali’nin faaliyetine 1983’te son verildi. Santral, 2004’te İstanbul Bilgi Üniversitesi’ne tahsis edildi. Köprü, 2018’de yol genişleme çalışmaları nedeniyle yıkıldı. Fatih’te İstanbul’un dik yokuşlarından sayılan “Fil Yokuşu” da bulunuyor. İstanbul’da “Tekfur Sarayı” bir zamanlar “Fil Ahırları” olarak hizmet verdi. Bakırköy’de bugün “Fil Damı”nda fillerin yaşadığı biliniyor.