11. Cumhurbaşkanı Abdullah Gül, Marmara Kümesi Vakfınca bu yıl “Yeniden, Daha Düzgününü Yapmak” temasıyla düzenlenen 25. Avrasya İktisat Doruğu’na katıldı.
Gül burada iştirakçilere hitap etti.
Gül, bugün dünya olarak içinden geçilen vaktin ileride altın harflerle yazılmayacağını ve sorunların devam ettiğini kaydederek sistemsiz göçün önemli düzeye ulaştığını söyledi.
AA’nın haberine nazaran besin güvenliğinin aslında dünyanın daima korktuğu sıkıntılardan olduğunu aktaran Gül, dünya genelindeki açlık meselesine işaret etti.
“Enflasyon dünyanın hissettiği bir gerçek”
Gül, savaş devam ederken tüm ülkelerin karşılaştığı ekonomik sıkıntılar olduğuna dikkati çekerek “Enflasyon artık dünyada herkesin hissettiği ve herkesi rahatsız eden bir ekonomik gerçek olarak yaşanmaya başlandı. Herkesin hayret edeceği şey, silahlanmaya çok daha fazla paranın harcanmaya başlanması.
Bir taraftan daha çok eğitim, kalkınma ve sıhhate para harcanması gerekirken bütçelerde savunmanın ve silahlanmaya harcanan paranın arttığını gördük.” dedi.
“Tahıllar neredeyse çürümeye sevk edildi”
Bütün bu aksiliklerle birlikte Ukrayna-Rusya savaşının tüm şiddetiyle devam ettiğini vurgulayan Gül, daha evvel Almanya, Fransa, Ukrayna ve Rusya’nın AGİT’in de önderliğinde bir ortaya geldiğini lakin uygulamadaki meselelerin, barışı sağlamak ve sonuca bağlamak için değil de savaşın koşullarını müzakere ediyorlarmış üzere bir hava oluşturduğunu söyledi.
Gül, “Neticede gelinen nokta, nüfusu 45 milyon olan ülkenin 6,5 milyonu göç etti. Binlerce sivil, on binlerce asker hayatını kaybetti. Ukrayna topraklarının yüzde 20’si de işgal edilmiş vaziyette. Bütün bunlar olurken de problemlere meşakkatler eklenmeye başlandı. Besin badiresi varken dünyanın ekmek sepeti olarak bilinen bu ülkelerde tahıllar neredeyse çürümeye sevk edildi.” formunda konuştu.
“Zavaşı başlatmak kolay, bitirmek çok zordur”
Diplomasinin, savaşın önlenebilmesi için en tesirli araç olduğunu vurgulayan Gül şöyle devam etti:
“Esasen savaşı başlatmak kolay, bitirmek çok zordur. Önleyebilmek için ise harikulâde diplomatik çaba göstermek ve büyük bir uzlaşma için sabır ve kararlılıkla uğraşmak gerekir.
Aslında Ukrayna-Rusya savaşı derken birden teğe Türkiye’nin güneyindeki Suriye’de yaşananlar, dram, göçler, açlık, sefalet gündemden çıkmış üzere. Bunlardan ders alınmadığını bu savaşta görüyoruz.
Yemen’de, Afganistan’da, Suriye’de gördüğümüz olaylar artık Avrupa’da yaşanıyor. Benim kanaatim Ukrayna’nın Finlandiya üzere AB’ye üye olup Avrupa güvenlik şemsiyesine girip NATO’ya girmemesiydi.
“Rusya’ya fırsat vermemek gerekirdi”
Çünkü Sovyetler’in dağılmasından sonra travma geçiren Rusya’ya da fırsat vermemek gerekirdi. Rusya bunu fırsat olarak kıymetlendirdi. Savaş olurken bir öbür şaşırtan şey de Ukrayna halkının bu kadar savaşması oldu.
Bu da bize Ukrayna halkının demokrasiyi tercih ettiğini gösterdi. Ülkelerinin bahtını kendileri tayin edecekler. Savaş başladıktan sonra dünyada çok büyük değişiklikler oldu.
Avrupa’nın Rusya’ya karşı kesin karar alması 2. Dünya Harbi’ndeki anılarını hatırlamasından dolayıdır. Burada en değerli şey Almanya’nın durumu. Almanya’nın kesin taraf alacağını kimse kestirim etmedi.”
“Bugünkü insanlık bu büyük paraları savaş için ayırıyor”
Odessa’yı koruyamazsa Ukrayna’nın Karadeniz’le temasının kesileceğine işaret eden Gül, “Rusya tarafına baktığımızda Ukrayna’nın NATO üyeliğinden korkarken Finlandiya, İsveç üzere ülkeler NATO’ya üye olma kararı aldılar. AB birinci sefer askeri yardım yapma kararı aldı. Birinci sefer iki milyar avro askeri yardımda bulunuyor.
Rusya kendi açıklamasında savaşa günde 300 milyon dolar harcadıklarını deklare etti. Bugünkü insanlık bu büyük paraları savaş için ayırıyor. Açlık, sefalet içerisindeki ülkelere yardım yapalım diye bir ortaya geldiğimizde herkesin taahhüt ettiği ölçüler çok küçük kalır.” diye konuştu.
Gül, herkesin müzakerelere katkıda bulunması için uğraş göstermesi gerektiğini kelamlarına ekledi.
